ચહેરા પર ખીલ (acne) અને તેનાં કાળા ધબ્બા (acne scars) માનસિક અને શારીરિક રીતે અસરકારક હોઈ શકે છે. આ સમસ્યાઓ માત્ર યૌવનકાળમાં જ નહીં, પરંતુ વિવિધ કારણોસર પછીના જીવનમાં પણ થઈ શકે છે. આ લેખમાં, ખીલ અને તેના કાળા ધબ્બા દૂર કરવા માટે નાની–મોટી સારવાર પદ્ધતિઓને વિગતવાર સમજાવવાં આવ્યા છે. સાથે સાથે, કેટલીક વૈજ્ઞાનિક અને ઘરઘથ્થૂ પદ્ધતિઓના ઉલ્લેખ સાથે આપને કેવી રીતે આ સમસ્યાથી છુટકારો મેળવી શકાય તે જાણશું.
ખીલ શું છે અને તે કેમ થાય છે?
ખીલ એ ત્વચાના તે છિદ્રોમાં થતું ઈન્ફ્લામેશન છે, જ્યાં તેલગ્લેન્ડસ (sebaceous glands) વધુ તેલ (sebum) ઉત્પન્ન કરે છે. આ તેલમાં ધૂળ, બેક્ટેરિયા અને મૃત ત્વચાના કોષો ફસાઈ જાય છે, જેના કારણે છિદ્રો બંધ થઈ જાય છે અને ખીલની સમસ્યા ઉત્પન્ન થાય છે.
ખીલના મુખ્ય કારણો:
- હોર્મોનલ ફેરફાર: ટીનએજરના યુગમાં હોર્મોનની અનિયમિતતા વધારે તેલનું ઉત્પન્ન કરે છે.
- જિનેટિક્સ: પરિવારના ઇતિહાસમાં ખીલ હોય તો આ મુશ્કેલી વધવાની સંભાવના રહે છે.
- સંયુક્ત સ્કિન કેર પ્રોડક્ટ્સ: તેલવાળી ક્રીમ, સંસ્ક્રીન અથવા કૉસ્મેટિક પ્રોડક્ટ્સના વધુ ઉપયોગથી છિદ્રો બંધ થઈ શકે છે.
- આહાર: વધુ શુગરવાળો અથવા પ્રોસેસ્ડ આહાર ખીલ વધારી શકે છે.
ખીલ દૂર કરવા માટેની ઘરેલુ પદ્ધતિઓ:
ઘરે જ ક્યારેક સરળ અને પારંપારિક ઉપાયો અસરકારક રહી શકે છે. અહીં કેટલીક શ્રેષ્ઠ રીતો દર્શાવી છે:
1. લિમડો અને તુલસી પેસ્ટ
લિમડાની પાંદડી antibacterials ગુણોથી ભરપૂર છે, જ્યારે તુલસી એ ઉત્તમ disinfectant છે. બંનેની પેસ્ટ ખીલ પર લગાવવાથી બેક્ટેરિયા અને ઈન્ફ્લામેશન દૂર થાય છે.
2. હળદર અને ચંદન પેસ્ટ
હળદર એ પ્રાચીન સમયથી ઈન્ફ્લામેશન માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે. ચંદન ત્વચાને ઠંડક પહોંચાડે છે. આ બંનેનો મિશ્રણ ખીલની લાલાશ અને કાળા ધબ્બા દૂર કરવામાં મદદરૂપ બને છે.
3. મુલતાની માટી અને રોઝ વોટર
મુલતાની માટી ચહેરા પરના વધારાનો તેલ શોષી લે છે. રોઝ વોટર ત્વચાને સ્નિગ્ધ બનાવે છે અને તેના પેક્સિંગ અસરકારક છે.
4. હનિ અને લેમન મિક્સ
લેમન ત્વચાના છિદ્રો ઊઘાડી શકે છે અને મેલીન પ્રોડક્શન ઘટાડે છે, જે કાળા ધબ્બા દૂર કરવામાં મદદરૂપ બને છે. મધ ત્વચાને પોષણ આપી ખીલના દુશ્પ્રભાવ ઘટાડે છે.
વૈજ્ઞાનિક ઉકેલો અને કૉસ્મેટિક ટ્રીટમેન્ટ્સ:
1. Chemical Peels:
Chemical peels એ એવી પદ્ધતિ છે જેમાં ખાસ પ્રકારની એસિડ ત્વચા પર લગાવીને, તેનાથી પલિંગ કરી, ત્વચાના ઊપરના સ્તરને દૂર કરવામાં આવે છે. તે ખીલના કાળા ધબ્બા અને અણઘડપણ દૂર કરવા માટે અસરકારક રહે છે.
2. Laser Therapy:
લેઝર થેરાપી એ ત્વચાના ઊંડા સ્તરોને ટાર્ગેટ કરે છે અને તેનો બેક્ટેરિયાને નષ્ટ કરી, ખીલ અને તેના કાળા ધબ્બા દૂર કરવા માટે ઉપયોગ થાય છે.
3. Microneedling:
આ પદ્ધતિમાં ત્વચા પર નાનું ઇન્ફ્લામેશન ઉત્પન્ન કરવા માટે નાની સૂઈઓનો ઉપયોગ થાય છે. તે ત્વચાના repair અને collagen productionને પ્રોત્સાહિત કરે છે.
ખીલના કાળા ધબ્બા દૂર કરવા માટે ફક્ત ખીલ દૂર કરવો જ પૂરતું નથી, પરંતુ ત્વચા પરની પિગ્મેન્ટેશન પણ નાબૂદ કરવી પડે છે. તે માટે કેટલીક પદ્ધતિઓ:
1. Vitamin C Serum:
વિટામિન C એ એક શ્રેષ્ઠ એન્ટી-ઑક્સિડન્ટ છે, જે ત્વચાને કાળી પિગ્મેન્ટેશનમાંથી છુટકારો આપતી થાય છે અને ત્વચાને નવું તેજ આપે છે.
2. Retinoid Creams:
રેટિનોઇડ્સ એ ત્વચાના નવીનરણને ઝડપી બનાવે છે, જે કાળા ધબ્બા અને ત્વચાના જૂના કોષોને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.
3. Glycolic Acid Products:
ગ્લાયકોલિક એસિડ ત્વચા પર પિલિંગ કરીને ઊપરના સ્તરને દૂર કરે છે અને નવો કડક પેસ્ટઉપયોગ કરીને કાળા ધબ્બા દૂર કરે છે.
ખીલ અને કાળા ધબ્બા ટાળવા માટેના ઉપાયો:
1. યોગ અને પ્રાણાયામ
યોગ ત્વચા માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે, ખાસ કરીને તેઓ જે મેડિટેશન સાથે સંબંધ ધરાવે છે. શ્વાસના સંચાલન સાથે જોડાયેલ પ્રાણાયામ ત્વચા માટે ઉત્તમ કારક તરીકે કામ કરે છે.
2. સંતુલિત આહાર
સારા ત્વચા માટે ચોખ્ખો અને પોષક આહાર ખૂબ જ અગત્યનો છે. ફળ, શાકભાજી, અને પૂરતી પાણીની માત્રા ત્વચાની સારસંભાળ માટે જરૂરી છે. તેલવાળા ખોરાક અને વધુ શુગરથી દૂર રહેવું જોઈએ.
3. સુંદરતા પ્રોડક્ટ્સની કાળજી
કોઈપણ કૉસ્મેટિક પ્રોડક્ટ ખીલને ઉત્તેજન ન આપે તે માટે “non-comedogenic” અને oil-free વસ્તુઓ પસંદ કરવી જોઈએ.
પારંપારિક ઉપાય વિ. આધુનિક વિજ્ઞાન: કઈ રીતે પસંદ કરવું?
ઘણીવાર પ્રશ્ન થાય છે કે શું ઘરેલુ ઉપાય જ શ્રેષ્ઠ છે કે પછી આધુનિક વિજ્ઞાન પર આધાર રાખવો જોઈએ. તમે બંને પદ્ધતિઓનો મિશ્રણ પણ કરી શકો છો, જો તમે તેનું યોગ્ય સંયોજન બનાવો. જ્યારે ખીલ હળવા હોય, તો ઘરેલુ ઉપાયો અજમાવવા યોગ્ય છે, પરંતુ ગંભીર ખીલ અને કાળા ધબ્બા માટે તમે ડર્મટોલોજિસ્ટની સલાહ લેવી વધુ ફાયદાકારક રહે છે.
નિષ્કર્ષ:
ચહેરા પરના ખીલ અને ખીલના કાળા ધબ્બા માટે પારંપારિક અને આધુનિક ઉપાયો બંને પોતપોતાની જગ્યાએ મહત્વ ધરાવે છે. ત્વચાની સારસંભાળ માટે વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિઓ અને ઘરેલુ ઉપાયોનો યોગ્ય મિશ્રણ તમારી ત્વચાને નવા તેજમાં લાવી શકે છે.
દરરોજ નવું નવું જાણવા માટે અવશ્ય અમારી વેબસાઈટ (gujaratSpeed.com)ની મુલાકાત લો .
Table of Contents
Contact Email : [email protected]
Notice :
અમારા લેખનું લખાણ કોપી કરતા પહેલા અમારી લેખિત મંજુરી લેવી જરૂરી છે.
Hello Readers, GujaratSpeed.com is a private website and don’t represent any government entity, organizations or department. Whatever information we shared here is gathered from various Gujarat government’s official website and news papers and other websites. We also cross verify the job when we post any job but do always cross verify the job vacancy by yourself to prevent fraudulent happening in the name of job.